W ubiegłym roku obchodziliśmy trzy rocznice 777 założenia naszego miasta i 95 lat Policji Państwowej – Polskiej, przemilczana rocznica to utworzenie nowych sił porządkowych w lipcu 1944 r. zwanych wówczas Milicją Obywatelską. Na marginesie utworzenie Milicji Obywatelskiej tamte władze tłumaczyły chęcią zerwania z dawną Policją Państwową w znacznej mierze splamioną współpracą z administracją niemiecką w okresie okupacji. Trzeba na marginesie obecnie przyznać, że współpracą jednak wymuszoną przez okupanta niemieckiego, ale to już inna historia.
Miasto zostało założone w 1237 r. przez Zakon Szpitala Najświętszej Marii Panny Domu Niemieckiego w Jerozolimie, zakon rycerski, który przybył na tereny Prusów i dokonał ich podboju. W 1545 r. mieszczanie Elbląga i znacznej części państwa zakonnego wypowiedzieli temu państwu posłuszeństwo i wyrazili chęć podporządkowania się królowi polskiemu. Powstały Prusy Królewskie. W 1772 r. w ramach I rozbiorów polski Elbląg tak jak i tereny Prus Królewskich przeszły pod władztwo Prus. Polska administracja straciła rację bytu, w tym organa porządkowe jakie według ówczesnych norm obowiązywały.
I wojna świtowa, klęska państw zaborczych i upadek Rosji Carskiej w wyniku rewolucji 1917 r. spowodowało odrodzenie się państwa polskiego, ale bez powrotu dawnych ziem Prus Królewskich. To nie tylko dawna Rzesza niemiecka zabiegała o zachowanie jak największych terenów, ale i znaczący politycy Anglii niezbyt chętnie patrzyli na zbytnie osłabienie dawnych Niemiec np. Lloyd Gerge będący aktywnym członkiem tzw. Rady Czterech (…Sprzeciwia się temu Lloyd George i opierając się na opinii własnego eksperta Dawsona przekonywa Radę Czterech, że żądania Polski są sprzeczne z pokojem „umiarkowanym” i w całości nie mogą być uwzględnione” – za Kalendarz Niepodległości – Warszawa 1939).
Druga wojna światowa i walki w 1945 r. , klęska III Rzeszy oraz decyzje koalicji antyfaszystowskiej spowodowały, że Elbląg dawne tereny Prus Królewskich oraz inne znalazły się w granicach Polski. Elbląg powrócił wiec w skład państwa polskiego.
Elbląg został zdobyty po ciężkich walkach przez żołnierzy Armii Radzieckiej (Czerwonej) 10 lutego 1945 r.
Potrzeba stworzenia nowej, polskiej administracji spowodowała z braku odpowiedniej polskiej kadry skierowanie na te tereny tzw. Morskiej Grupy Operacyjnej (Administracyjnej), która miała założyć zręby polskiej administracji i zabezpieczyć majątek.
MGO przybyła do miasta 23 marca i rozpoczęła działalność. Grupą zarządzał Stanisław Pacoszyński, zastępcą do spraw przemysłowych był inż. Mieczysław Władysław Bogusz,
zastępcą do spraw morskich (nomen omen) Jan Morze. W jej skład wchodziło 13 innych specjalistów z różnych dziedzin przemysłu i administracji, oraz 17 członków Straży Portowej.
Zaczęto z dużymi trudnościami tworzyć zręby polskiej administracji i starać się zabezpieczać i przejmować mienie. Starać się, bo trudności nie występowały tylko ze strony technicznej, byłych mieszkańców, ale i zdobywców i to tak ze strony komendantury wojskowej jak i samowoli żołnierzy tej armii.
Samo pierwsze lokum MGO znalazło się na obecnym Osiedlu Marynarzy, istnienie tej grupy upamiętnia płyta pamiątkowa umieszczona na głazie narzutowym ustawionym właśnie na tym osiedlu.
c.d.n.